UGODA JAKO POZASĄDOWY SPOSÓB ROZWIĄZANIA SPORU.

  Dodano: 2020-04-07

W związku z istniejącą sytuacją gospodarczą, po stronie przedsiębiorców oraz osób prywatnych zaczynają nasilać się różnorodne problemy, w tym finansowe. Problemy te mogą generować spory pomiędzy różnorodnymi podmiotami, zarówno w obszarze B2B jak i B2C. Jak powszechnie wiadomo, jednym ze stosowanych w takiej sytuacji rozwiązań jest skierowanie sprawy do sądu. Niemniej jednak wszczęcie postępowania sądowego nie w każdym przypadku jest optymalnym rozwiązaniem. Przyczyn tego stanu jest wiele. Jednym z powodów jest długi czas postępowania przed sądem, który nierzadko sięga kilkunastu miesięcy. Inny z powodów to koszty związane z postępowaniem sądowym. Wreszcie znaczenie ma treść rozstrzygnięcia wydanego przez sąd. W przypadku wydawania przez sąd wyroku najczęściej sposób załatwienia sprawy nie będzie tak samo satysfakcjonujący dla obu stron. W związku z powyższym, w niniejszym wpisie omówione zostaną wybrane kwestie dotyczące ugody zawieranej w sprawach cywilnych i gospodarczych.

• Jeśli mowa jest o ugodzie, która kończy spór pomiędzy podmiotami, należy mieć na względzie, że jest to nic innego jak umowa. Umowa taka zawiera ustalone przez strony rozwiązania, przy pomocy których chcą one doprowadzić do rozwiązania powstałego pomiędzy nimi konfliktu. W związku z tym podkreślić trzeba, że strony mają dużą swobodę i realny wpływ na to, w jaki sposób spór zostanie rozwiązany. A więc na to, jakie będą miały prawa i obowiązki względem siebie. Wachlarz przyjętych rozwiązań może być naprawdę duży. Oczywiście warunkiem jest zgodność ugody z przepisami prawa.
• Ugoda może zostać zawarta pomiędzy dowolnymi podmiotami. Innymi słowy, stronami ugody mogą być osoby fizyczne, osoby prawne, a także „ułomne” osoby prawne. Wśród tych podmiotów mogą występować przedsiębiorcy, a także osoby prywatne.
• Zasadniczo ugoda może zostać zawarta w każdym momencie. Optymalnym momentem do jej zawarcia jest etap, gdy sprawa jeszcze nie została skierowana do sądu. Ewentualnie może dojść do zawarcia ugody w czasie, gdy sprawa już jest w sądzie. W tym drugim przypadku nie ma znaczenia, czy sprawa toczy się przed sądem I instancji czy też trafiła już do II instancji.
• Mając na względzie moc prawną zawartej ugody stwierdzić należy, iż w każdym przypadku ugoda będzie wiązała pod warunkiem, że została zawarta zgodnie z przepisami prawa. Niemniej jednak tryb zawarcia ugody może decydować o tym, jaki będzie wyglądało dalsze postępowanie w przypadku, gdy jedna ze stron nie wykonuje jej postanowień. Innymi słowy, tryb zawarcia ugody będzie wpływał na to, ile czynności (i jakich) musi zostać wykonanych, aby można było doprowadzić do jej wykonania przez stronę, która nie chce tego zrobić dobrowolnie.
• W związku z powyższym, jednym z polecanych sposobów zakończenia konfliktu w drodze ugody jest zawarcie jej przed mediatorem. Oczywiście nie ma obowiązku zawierania ugody przed mediatorem. Niemniej jednak, takie rozwiązanie jest korzystne w większości przypadków, zwłaszcza w przypadku, gdy ugoda jest zawierana jeszcze przed skierowaniem sprawy do sądu. Wówczas możemy liczyć na szybkie załatwienie sprawy w przeciwieństwie do trybu sądowego. Czas ten bowiem jest uzależniony od kalendarza stron i mediatora. Tymczasem w razie wystąpienia do sądu, nieskomplikowana sprawa często kończy się po upływie co najmniej kilku miesięcy. W sprawach pomiędzy przedsiębiorcami niejednokrotnie postępowania toczą się latami.
• Przedstawiając korzyści z rozwiązania sporu poprzez zawarcie ugody przed mediatorem należy także zwrócić uwagę na koszty. Koszty zawarcia ugody przed mediatorem są o wiele niższe aniżeli w przypadku sprawy sądowej. Zasadniczo im wyższa wartość przedmiotu sporu (czyli w sprawie o zapłatę – wysokość żądanej kwoty), tym większa opłacalność zawarcia ugody przed mediatorem. Co do zasady wszczęcie sprawy przed sądem wymaga już na początku wniesienia opłaty w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu. Do tego mogą dochodzić dalsze koszty takie jak na przykład wynagrodzenie pełnomocnika czy też biegłego, a także koszty podróży i utraconych zarobków świadków. Przykładowo w sprawie o zapłatę kwoty 21.000 zł, sama opłata od pozwu będzie wynosiła 1.050 zł, a w sprawie o zapłatę 79.000 zł – opłata od pozwu to 3.950 zł. Tymczasem wynagrodzenie mediatora co do zasady wynosi 1% wartości przedmiotu sporu, a równocześnie nie mniej niż 150 zł i nie więcej niż 2.000 zł. W powyższych przykładach wynagrodzenie będzie wynosiło odpowiednio – 210 zł i 790 zł. Jeśli mediator jest podatnikiem podatku VAT, do powyższych kwot dolicza się VAT. Nawet dodając do wynagrodzenia mediatora ewentualne wydatki poniesione w związku z przejazdem, wynajmem pomieszczenia niezbędnego do przeprowadzenia spotkania czy też korespondencją, niejednokrotnie całkowite koszty są niższe aniżeli koszty sprawy sądowej. Na zakończenie należy dodać, że powyższe zasady dotyczące wynagrodzenia mediatora obowiązują w przypadku, gdy na etapie postępowania sądowego sprawa trafia do mediatora. W przypadku, gdy strony zwróciły się do mediatora przed wszczęciem sprawy sądowej, wynagrodzenie może być ustalane odmiennie. Z tego względu warto zwrócić się do mediatora z zapytaniem o indywidualną wycenę.
• Odnośnie mocy prawnej ugody zawartej przed mediatorem należy zwrócić uwagę, że taka ugoda jest tytułem egzekucyjnym podobnie jak wyrok sądu. Ponadto, przepisy dają możliwość zatwierdzenia takiej ugody przez sąd. Następuje to w krótszym i znacznie mniej sformalizowanym postępowaniu aniżeli typowe postępowanie sądowe, które kończy się wydaniem wyroku. Istotne jest to, że jeśli ugoda zawarta przed mediatorem zostanie zatwierdzona przez sąd, zasadniczo staje się ona tzw. tytułem wykonawczym. Z kolei tytuł wykonawczy stanowi podstawę wszczęcia i prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Oznacza to zatem, że na podstawie ugody zawartej przed mediatorem, która została zatwierdzona przez sąd, komornik sądowy może prowadzić egzekucję w przypadku, gdyby strona nie chciała dobrowolnie wykonać przyjętych na siebie zobowiązań.

Niniejszy materiał ma wyłącznie charakter informacyjny. Materiał ten nie stanowi kompleksowej porady prawnej ani opinii prawnej. Materiał został oparty na stanie prawnym z dnia 2020-04-07. W celu uzyskania porady prawnej bądź opinii prawnej dotyczącej konkretnej sprawy, wskazane jest każdorazowe rozważenie konkretnych okoliczności sprawy w świetle obowiązujących przepisów prawa. W tym celu zasadne jest zwrócenie się o pomoc do profesjonalnego pełnomocnika (radcy prawnego, adwokata). Właściciel serwisu www.kancelariakwk.pl nie ponosi odpowiedzialności za interpretację i skutki wynikłe z zastosowania się do treści materiału.

Materiał objęty jest ochroną wynikającą z przepisów prawa autorskiego. Z materiału można korzystać (tzn. kopiować, przechowywać, drukować) wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego, w celach niekomercyjnych. Nie jest dopuszczalne modyfikowanie materiału, wykorzystywanie we własnych opracowaniach,  wykorzystywanie materiału do celów komercyjnych, bez pisemnej zgody osoby uprawnionej. Przez wykorzystywanie materiału do celów komercyjnych należy rozumieć każdy rodzaj rozpowszechniania (kopiowanie, modyfikowanie, dystrybucja, transmisja, publikowanie, prezentowanie) materiału w całości lub części.